Para na całe życie

Zawsze, gdy ktoś pyta mnie, dlaczego Pisarze z południa tak chętnie piszą o dziwakach – stwierdziła Flannery O'Connor – odpowiadam, że to dlatego, że ciągle potrafimy ich rozpoznać.

Przytaczana w książce znana amerykańska pisarka, wyjaśniająca południową fascynację odmiennością i nienormalnością, potwierdza, iż w XIX-wiecznych Stanach Zjednoczonych Chang i Eng trafili na prawdziwą żyłę złota. Czy zastanawialiście się kiedyś, skąd wzięło się określenie „bracia syjamscy”? Tak, zawdzięczamy je bohaterom „Nierozłącznych”.

Yunte Huang opowiada historię wspomnianej dwójki bardzo rzetelnie, drobiazgowo. Śledzi ich losy od narodzin w małej syjamskiej wiosce, przez pierwsze tournée, aż do uzyskania samodzielności oraz założenia rodziny. Podkreśla zaradność i ognisty temperament młodych bliźniaków, zastanawiając się przy tym, dlaczego jako osoby wykorzystywane przez handlarzy dziwnością sami zdecydowali się zostać właścicielami niewolników. Autor nie rzuca jednak bezpodstawnych oskarżeń, lecz stara się uchwycić prawdę o tym wyjątkowo burzliwym momencie w dziejach Ameryki, w której coraz częściej dochodziły do głosu ruchy abolicyjne, zaś ogromny kraj stał u progu wojny secesyjnej.

Książka zmusza nas również do zastanowienia się, na ile mamy prawo ingerować w czyjąś prywatność. Okazuje się, iż już w XIX wieku seksualność syjamskich bliźniaków, którzy poślubili dwie kobiety i mieli z nimi 21 dzieci, wzbudziła wiele komentarzy w purytańskim społeczeństwie, zaś wcześniejsze sympatie braci rezygnowały z zamążpójścia z obawy, że będą oskarżone o bigamię. Czy „dziwolągi” mają prawo do prywatności po śmierci? W ówczesnej Ameryce okazywało się to niestety niemożliwe, gdyż ciała bliźniąt stały się zbyt cenne dla współczesnej medycyny, a ich wspólna wątroba po dziś dzień służy jako eksponat w finlandzkim Mütter Museum.

Książka Yunte Huanga to również bardzo przenikliwe spojrzenie na raczkujący amerykański show-biznes, pełen blasków, lecz i mnóstwa cieni. Stany Zjednoczone XIX wieku zostały sportretowane jako kraina, w której fascynowano się frenologią, a Książę Oszustów Phineas Taylor Barnum podłożył podwaliny pod współczesny przemysł rozrywkowy oraz reklamę. Ten kontrowersyjny showman (którego Chang i Eng nie darzyli wielką sympatią) został w „Nierozłącznych” ukazany w bardzo niekorzystnym świetle – jako chciwy biznesmen wykorzystujący bez skrupułów swoich podopiecznych – i z pewnością nie przypomina postaci granej w „Królu rozrywki” przez Hugh Jackmana.

„Nierozłączni” obfitują w liczne odniesienia literackie, a ich autor zastanawia się, na ile bracia mogli wpłynąć na twórczość takich sław, jak Edgar Allan Poe czy Mark Twain. Podobne nawiązania czynią książkę jeszcze bardziej wielowymiarową i smakowitą, mogącą w pełni zadowolić miłośnika owych barwnych i burzliwych czasów.

Przyznać muszę, że nie przypuszczałam, iż w ręce me wpadnie tak rzetelny, wnikliwy i wciągający reportaż. Gorąco polecam wszystkim czytelnikom!

Wydawnictwo Poznańskie
Tłumaczenie: Maciej Miłkowski
Data wydania: 24 kwietnia 2019
Liczba stron: 430
Recenzja ukazała się na stronie Lubimy Czytać.